خمیر سیلیکون کارت گرافیک برای کسانی که با سیستمهای کامپیوتری سرو کار دارند، نامی آشنا است. خمیر سیلیکونی نوعی چسب رسانای گرما است که جنس آن از نوع پلیمر است. بیشترین کاربرد این خمیر در رایانههای رومیزی است که با قرار گرفتن بین پردازنده و فن موجب انتقال آسان حرارت میشود، پس درصورتیکه استفاده نشود، پردازندههای سیستم آسیب میبیند. به همین دلیل قصد داریم در این مطلب تمام اطلاعات مورد نیاز در مورد خمیرهای سیلیکون را در اختیار شما قرار دهیم.
خمیر سیلیکون کارت گرافیک چیست؟
خمیر سیلیکون کارت گرافیک مادهای ضد آب، نرم و رسانا است. با توجه به اینکه پردازندهٔ رایانه به طور طبیعی داغ میشود و اگر این حرارت دفع نشود، پردازنده کند میشود، یک فن خنک کننده در رایانه تعبیه میشود. قسمت زیرین فن خنک کننده یک لایه Heat Sink آلومینیومی دارد.
محل قرار گرفتن خمیر سیلیکون کارت گرافیک بین هیت سرامیکی و پردازنده CPU است. به این ترتیب خمیر سیلیکونی منافذی را که روی هیت سینک و CPU قرار دارد را میپوشاند و باعث میشود حرارتی که از پردازنده ساطع میشود به هیت سینک انتقال پیدا کند و در نهایت توسط فن خنک کننده دفع میشود. خمیر سیلیکون کارت گرافیک این قابلیت را دارد که بین 10 تا 20 درجه سانتیگراد دمای پردازنده CPU را پایین بیاورد.
یادآوری یک نکته در مورد نام خمیرهای سیلیکونی
مواد رسانای حرارتی که بین قطعات سخت افزاری سیستمهای کامپیوتری قرار میگیرد، با نام خمیر سیلیکونی شناخته میشود. با اینکه این نامگذاری رایج است اما بهتر است بدانید که اشتباه است.
در واقع موادی که به عنوان هادی و رسانای گرما در سخت افزارها شناخته میشوند، خمیرهای حرارتی یا Thermal Paste هستند. اطلاق نام گریس گرمایی به خمیرهای حرارتی هم صحیح است، اما خمیر سیلیکونی فقط یکی از انواع خمیرهای حرارتی موجود در بازار است. با اینحال اغلب اوقات برای اشاره به این خمیرهای حرارتی از نام خمیر سیلیکونی استفاده میشود.
انواع خمیر سیلیکون کارت گرافیک چیست؟
انواع مختلفی از خمیر سیلیکون کارت گرافیک با ویژگیهای متفاوت در بازار موجود است. رنگ خمیرهای سیلیکون معمولاً روشن یا سفید است. البته خمیرهایی با رنگ مصنوعی هم در بازار موجود است که جنبهٔ کاربردی ندارد و بیشتر یک تبلیغ است. با این حساب قیمت خمیر سیلیکون کارت گرافیک هم با یکدیگر تفاوت دارد و از ارزانترین قبمت تا بیشترین قیمت خمیر سیلیکون کارت گرافیک را میتوانید در بازار پیدا کنید. در ادامه سه نوع خمیر سیلیکون کارت گرافیک پر کاربرد را معرفی میکنیم.
خمیر سیلیکون فلزی
گران قیمتترین خمیرهای سیلیکونی که معمولاً هم کمیاب هستند، خمیرهای سیلیکونی بر پایهٔ فلز هستند. در این خمیرها علاوه بر اینکه از مواد تشکیل دهنده خمیر سیلیکون کارت گرافیک استفاده شده، از ترکیبات پودر شده فلزاتی نظیر آلومینیوم و نقره هم استفاده میشود. به این ترتیب فلزات باعث میشوند، دفع حرارت با قدرت بهتری انجام میشود.
خمیر حرارتی سرامیکی
خمیر حرارتی سرامیکی نسبت به خمیرهای فلزی توان انتقال حرارت کمتری دارند. اما چون قیمت خمیر سیلیکون کارت گرافیک مناسب است، استقبال زیادی از خرید آنها میشود و به طور گسترده مورد استفاده قرار میگیرند.
خمیر حرارتی سیلیکونی
خمیرهای سیلیکونی ارزانترین مدل خمیر حرارتی است که در اغلب فروشگاههای لوازم جانبی کامپیوتر پیدا میشود. این خمیرها حرارت را به خوبی انتقال میدهند، اما قاعدتاً کارایی آن به اندازهٔ خمیرهای فلزی و سرامیکی نیست.
بهترین خمیر سیلیکون کارت گرافیک کدام است؟
خمیر سیلیکونی که رسانایی بالاتری داشته باشد، قابلیت بیشتری برای انتقال گرما دارد. با اینکه این خمیرها قیمت بالایی دارند، اما قدرت آن برای رسانایی باعث میشود آن را به عنوان بهترین خمیر سیلیکونی معرفی کرد.
موارد با اهمیت در خرید خمیر سیلیکون کارت گرافیک چیست؟
انواع خمیرهای سیلیکونی برای مصارف گوناگون استفاده میشود و خمیر باید متناسب با نیاز تهیه شود. مثلاً برخی از خمیرهای سیلیکونی را نباید روی سطوح آلمینیومی استفاده کنید، چون سبب ایجاد واکنشهای شیمیایی میشود یا اورکلاک کردن سیستم نیاز به خمیر سیلیکونی مخصوص دارد. در صورتیکه به این مورد توجه نشود، قطعات سیستم آسیب میبیند.
در خرید خمیر سیلیکون کارت گرافیک حتماً باید به اصل بودن محصول توجه شود. یکی از نشانههای خمیرهای سیلیکونی اصل این است که روی آنها مقدار فلز به کار رفته و رسانایی آن درج شده است. با توجه به اینکه نمونههای تقلبی خمیرهای حرارتی در بازار زیاد است، حتماً باید به اصل بودن آنها در خرید خمیر سیلیکون کارت گرافیک توجه شود. چون خمیرهای سیلیکونی تقلبی هیچ قابلیتی برای انتقال حرارت ندارند.
مورد با اهمیت دیگری که هنگام خرید خمیر سیلیکون کارت گرافیک باید به آن توجه شود، تاریخ انقضای آن است، که بر کارایی و کیفیت خمیر تأثیر میگذارد.
مدیران شاپ مرکز فروشی معتبر است که میتوانید بهترین قیمت خمیر سیلیکون کارت گرافیک را با تضمین کیفیت و اصالت کالا مشاهده نمایید.
چه وقتی خمیر سیلیکون کارت گرافیک را عوض کنیم؟
خمیر سیلیکونی عمر مفید دارد و بعد از مدتی باید تعویض شود. یکی از اصلیترین نشانهها برای اینکه متوجه شوید، زمان تعویض خمیر سیلیکون رسیده است، این است که لپ تاب یا کامپیوتر خانگی با استفاده کردن داغ میشود. معمولاً این حالت زمانی پیش میآید که مدت طولانی از خرید لب تاب یا کامپیوتر گذشته باشد و با استفاده کردن متوجه بالا رفتن غیر عادی دمای آن شوید.
همچنین کند شدن سیستم نشانهای از تمام شدن خمیرهای حرارتی است و به عنوان یک هشدار برای تعویض خمیر حرارتی تلقی میشود که باید به آن توجه شود. البته معمولاً این نشانهها در راستای هم اتفاق میافتند. یعنی خمیر حرارتی تمام میشود یا از بین میرود و همزمان با گرم شدن دمای سیستم روبرو میشوید و سیستم عامل هم کند میشود.
اما درصورتیکه میخواهید این مشکلات پش نیاید و سیستم در بهینهترین حالت ممکن کار کند، بهتر است هر 1 یا دو سال یک بار برای تعویض خمیر حرارتی اقدام کنید. بهتر است به جای توجه به قیمت خمیر سیلیکون کارت گرافیک، مراقب سلامت سیستم خود باشید.
اگر خمیر سیلیکون را تعویض نکنیم چه اتفاقی میافتد؟
خمیرهای سیلیکون در زمان استفاده تحت حرارت قرار دارند، به همین دلیل بعد از مدتی از شکل خمیری خارج میشوند و حالت خشکی پیدا میکنند. در این حالت دیگر نمیتوانند گرما را انتقال دهند و نیاز به تعویض دارند.
تعویض به موقع خمیرهای حرارتی در سیستمهای کامپیوتر اهمیت زیادی دارد. چون با خشک شدن خمیر سیلیکون کارت گرافیک که بین قطعهٔ تولید کننده و هدایت کننده گرما قرار دارد، دیگر فرایند انتقال حرارت با کیفیت خوبی انجام نمیشود و به این ترتیب فشار زیادی به پردازندههای مرکزی یا CPU و پردازندهٔ گرافیکی یا GPU وارد میشود. با اعمال این فشار، اگر خمیر سیلیکونی را تعویض نکنیم باید منتظر خراب شدن قطعات مختلف سیستمهای کامپیوتری باشیم.
روش تعویض خمیر سیلیکون کارت گرافیک چگونه است؟
استفاده کردن از خمیر سیلیکون کارت گرافیک روی پردازندههای مرکزی و گرافیکی ساده است و به راحتی میتوان آن را انجام داد. مراحل تعویض خمیر سیلیکونی به ترتیب زیر انجام میشود.
مرحله اول: تمیز کردن هیت سینک و پردازنده
پیش از تعویض خمیر سیلیکونی لازم است سطح هیت سینک و CPU را با یک تکه پنبه، گوش پاک کن یا پارچهٔ نخی تمیز کنید. برای تمیز کردن بهتر است از الکل درصد بالا استفاده کنید. الکل 70 درصد برای این کار مناسب است، اما الکل 90 درصد کارایی بهتری دارد.
درصورتیکه هیت سینگ رایانه قدیمی است و سطح آن صاف و ناهموار است میتوانید با استفاده از سمباده سطح آن را صاف کنید. البته سمباده زدن یک کار الزامی نیست و فقط به منظور عملکرد بهتر هیت سینک انجام میشود. این نکته را هم به خاطر داشته باشید بعد از اینکه با الکل سطوح مورد نظر را تمیز کردید، دیگر نباید با انگشت روی آن را لمس کنید.
مرحله دوم: زدن خمیر سیلیکونی روی پردازنده
در این مرحله باید مقدار بسیار کمی از خمیر را باید روی CPU بزنید، طوری که به لبهها و اطراف آن مالیده نشود. کسانی که برای اولین بار است میخواهند از خمیر سیلیکون استفاده کنند بهتر است مقداری کمی از خمیر سیلیکونی به اندازهٔ یک عدس را روی سطح پردازنده و چهار گوشهٔ آن قرار دهند. یا اینکه یک ضربدر باریک با استفاده از خمیر روی آن بکشند تا حجم خمیر زیاد نباشد.
مرحله سوم: قرار دادن هیت سینک روی پردازنده
سپس هیت سینک را روی CPU قرار دهید و مهرههای کنار آن را سفت کنید. بهتر است زمانی که هیت سینک را روی CPU قرار دادید، کمی آن را فشار دهید تا تمام شکافهای سطح یو پی اس با خمیر سیلیکون کارت گرافیک پوشیده شود. بهتر است به مدت سی ثانیه فشار را اعمال کنید تا خمیر سلیکونی به صورت یکنواخت پخش شود.
اگر میزان خمیر سیلیکونی استفاده شده زیاد از حد باشد و به میزان آن توجه نکرده باشید، بعد از اینکه هیت سینک را روی آن قرار میدهید، اضافههای خمیر سیلیکونی روی مادربرد میریزد و موجب خراب شدن قطعات سیستم کامپیوتری میشود. در نهایت سوکت فن را به مادربرد متصل کنید و سیستم را روشن کنید.
جمع بندی
خمیر سیلیکون کارت گرافیک در سیستمهای کامپیوتری خانگی یا قابل حمل استفاده میشود و وظیفهٔ انتقال حرارت را به عهده دارد. خمیرهای سیلیکونی انواع مختلفی دارند که در قابلیت انتقال گرما با هم تفاوت دارند. اما باید به این نکته توجه داشته باشید که این خمیرها عمر مفید دارند و بعد از مدتی باید تعویض شوند. در این مطلب تمام اطلاعات مورد نیاز در مورد خمیرهای سیلیکونی را بررسی کردیم.